Ümit SANLAV
  Güncelleme: 19-05-2019 02:13:00   28-11-2018 21:32:00

Sosyal Medyada Nasıl Yemleniyoruz?

 

Sosyal medya trolleri kullanıcıları yemleyerek, eğlence, siyasi, kara propaganda, dezenformasyon, konularında kullanıyorlar. Peki bunu kimler, nasıl ve ne amaçla yapıyorlar?


Türkiye ve dünyada hayatın her alanında varlığı net bir şekilde hissedilen sosyal ağlar, doğru kullanıldığında olumlu, yanlış kullanıldığında da olumsuz yanları ile hayatı etkiliyor. Sosyal ağların yanlış kullanıldığında insanları asosyalleştiriyor, buradaki dijital kimlikler utanma duygusunu yok ediyor. Yalan ve abartılı paylaşımlar, tatminsizlik, kıskançlık, dikkat bozukluğu, bağımlılık, depresyon, narsist kişilik bozukluğu, şizofreni gibi psikolojik bozukluklar; sosyal ağların neden olduğu en belirgin sorunlar arasında gösteriliyor. Sosyal medyada en sık rastlanan sorunlardan biri olan “Troll” sorunu, genel anlamda yanlış bilgiyi hızlı bir şekilde yayıp gündem oluşturmak olarak biliniyor.

Troll nedir?

“Troll’ün gerçek anlamı bir çeşit balık avlama yöntemidir. Bu yöntemde, hareket eden gemiden yem sarkıtılır ve balık sürüleri bu yemin peşinde hareket ederler. Toplanan sürü, yem sayesinde ağa çekilir ve avlanır.


Günümüzde sosyal medyada, yem olarak hashtag’ler kullanılıyor, gerçekte olmayan veya anlamsız gibi görünen bir konuyla sosyal medya kullanıcıları “yemleniyor”. Örneğin “Yozgat Yunanistan’a Verilsin” veya “Sarıyer İlçe Olsun” gibi mesajlar, yüksek takipçisi olan organik hesapların yanı sıra, bot hesaplar (gerçek olmayan robot hesaplar)işbirliğiylegündeme getiriliyor, daha sonra bu mesajları ciddiye alan insanların yaptığı yorumlarla eğlence oluşturuluyor. Bu yöntem sadece eğlence amaçlı değil, bazen siyasi, bazen kara propaganda, bazen dezenformasyon, bazen de devletimiz aleyhine art niyetli olarak kullanıldığına da şahit oluyoruz. Burada vatandaşa düşen görev, ne olduğunu bilmediği hasthag’e yazmamak, araştırıp ne olduğunu anladıktan sonra yazmaktır. Bize çok masum görünen bir hasthag’in aslına kime ve neye hizmet ettiğini bilemeyebiliriz.

Dezenformasyon onların işi
Yanlış bilgiyi hızlı bir şekilde yayan Troll’ler, kimi zaman Aselsan’ın (Askeri Elektronik Sanayii) yüzde 51’inin İsrail’e satıldığı yönünde ulusal medyanın bile ciddiye aldığını haberler yaydı, kimi zaman, çok sevilen simaların defalarca ölüm duyurusunu yaptı. Örneğin vefatından çok önce Twitter’da,öldüğü yönünde en çok haber çıkan kişi Münir Özkul. Hatta Münir Özkul’un kızı Güner Özkul, babasının cenaze töreninde yaşlı gözlerle “Defalarca asılsız haberlerle bugüne hazırlanmış olduk” açıklaması ile trollerin acımasızlığına gönderme yaptı.

Bu psikolojik bir bozukluk

Manitoba Üniversitesi’nde Erin Buckels başkanlığında, akademisyenlerin yürüttüğü bir araştırmada trollerin tedavi edilmesi gereken ciddi psikolojik bozukluklara sahip olduğu iddia ediliyor. Araştırmada sosyal medya trollcüleri“Sosyal bir ağ üzerinde amaçsızca aldatıcı, yıkıcı veya karışıklığa yol açacak davranış sergileme” olarak tanımlanırken, bu davranışlarda bulunan kişilerin psikolojide “Dark Tetrad” (sadizm, narsisizm, psikopati ve Makyavelizm’in birleşmesinden oluşan bir tür psikolojik bozukluk) adı verilen bir kişilik bozukluğuna sahip olduğu belirtiliyor. Diğer bir deyişle üzerinde pek kafa yormadığımız bu internet trolleri, aslında tedavi olması gereken, gerçek hayatta da zararlıkişilikler.

Araştırmada ayrıca trollerin internet başında geçirdiği zaman arttıkça,başkalarını küçük düşürme, kötüleme; kendini herkesten üstün görme ve kimseyle empati yapmadan ağzına geleni söyleme gibi kişilik bozuklukların da doğru orantılı olarak arttığını söylüyor.

Etrafımız aslında trollerle çevrili

Araştırmanın trollerde bulduğu kişilik bozukluklarını tek tek ele aldığımızda ise aslında bizim de sosyal medyada karşımıza çıkan bazı kullanıcıların aslında birer gizli troll olduğu anlaşılıyor.

Örneğin; narsisizme sahip troller kendilerini öven paylaşımlar yaparak, herkesi yok sayma eğilimdeyken, vicdan azabı ve empatiden yoksun paylaşımlarla diğerlerini üzmekten, kırmaktan çekinmiyor. İnsanlara kin ve düşmanlık salmaya çalışan, diğerlerini manipüle etmeye ve kandırmaya çalışan bu kimlikleri düşündüğümüzde, aslında tollerin çok da uzağımızda olmadığını net bir şekilde görebiliyoruz.”

  FACEBOOK YORUM
Yorum
  YAZARIN DİĞER YAZILARI
BİZİ TAKİP EDİN
  • Tüm Anketler
    İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI KİM OLMALI?
    YUKARI